بررسی تنوع ژنتیکی ماهی حلوا سیاه parastromateus niger با استفاده از روش مولکولی aflp

ماهی حلوا سیاه parastromateus niger جزء مهمترین ماهیان تجاری سواحل جنوبی ایران است که به دلیل افزایش آلودگی ها و بهره برداری و صید بی رویه ذخایر آن در حال کاهش می باشد و بنابراین ارزیابی جمعیت های این گونه به منظور حفظ ذخایر ارزشمند ژنتیکی آن ضروری است. در پژوهش حاضر تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیت 32 عدد ماهی حلوا سیاه در سه منطقه بندرعباس، بوشهر و آبادان با استفاده از نشانگر ملکولی aflp با به کارگیری 7 جفت ترکیب پرایمر ecori/msei بررسی شد. در مجموع 381 باند قابل امتیاز دهی ایجاد شد که 46 باند پلی مورف بودند (07/12%). درصد باند پلی مورفیسم در ماهیان حلوا سیاه بوشهر (30/91%)، نسبت به آبادان (78/84%) و بندرعباس (91/73%) بیشتر بود. بیشترین هتروزیگوسیتی بر اساس ضریبnei و شاخص شانون به ترتیب در ماهیان حلوا سیاه بوشهر (16/0±381/0 و 21/0 ±548/0)، آبادان (18/0 ±345/0 و 24/0 ±501/0) و بندرعباس (20/0±297 /0 و 28/0 ±433/0) محاسبه شد. کمترین تعداد آلل های مشاهده شده و آلل موثر در جمعیت بندرعباس (44/0 ±73/1 و 40/0 ±53/1) و بیشترین در بوشهر (28/0 ± 91/1 و 34/0 ± 70/1) مشاهده گردید. بر اساس آنالیز pca، ماهیان بندرعباس، آبادان و بوشهر همپوشانی بالایی ندارند و جمعیت های جدا از یکدیگر را مشخص می کنند. بیشترین فاصله ژنتیکی و کمترین شباهت ژنتیکی میان نمونه های آبادان و بندرعباس (258/0 و 773/0) و کمترین فاصله ژنتیکی و بیشترین شباهت ژنتیکی بین نمونه های بوشهر و آبادان (159/0 و 853/0) مشاهده شد. آنالیز amova بیانگر اختلاف بین جمعیتی ماهیان سه منطقه به میزان 19% و اختلاف درون جمعیتی به میزان 81 % می باشد. کمترین مقدار fst و بیشترین میزان جریان ژنی بین جمعیت بوشهر و آبادان (152/0 و 80/2) و بیشترین مقدار fst و کمترین میزان جریان ژنی بین جمعیت بندرعباس و آبادان (219/0 و 24/1) برآورد شد. بر اساس درخت فیلوژنی حاصل از ضریبnei بر اساس روش upgma، ماهیان سه منطقه نمونه برداری به دو کلاستر تقسیم شدند که در یک گروه نمونه های آبادان و بوشهر و در گروه دیگر نمونه های بندر عباس قرار گرفتند.